Što adbyvajecca z bulbaj u Biełarusi i čamu jaje stała mienš u kramach. Reč nie tolki ŭ źmianšeńni abjomaŭ pasadak

Jašče ŭ siaredzinie lutaha 2025 hoda Ministerstva antymanapolnaha rehulavańnia i handlu (MARH) vyjaviła prablemu z zabieśpiačeńniem aharodninaj i sadavinoj (u tym liku bulbaj, cybulaj i jabłykami) u kramach. Namieśnica ministra Nina Jemialjanava nakiravała list u Minharvykankam i abłasnyja vykankamy, dzie adznačałasia, što ŭźnikajuć składanaści z pastaŭkami pradukcyi sa stabilizacyjnych fondaŭ — dziaržaŭnych zapasaŭ praduktaŭ dla prodažu ŭ mižsiezońnie.

Na 20 lutaha ŭ stabfondach było realizavana 85% zapłanavanaj pradukcyi, ale zastavalisia prablemy: vytvorcy nie chacieli pradavać pradukcyju pa źnižanych cenach, vyznačanych dziaržavaj.

Zamiest hetaha jany addavali pieravahu ekspartu. Naprykład, kali zakupačnaja cana bulby ŭ Biełarusi składała 0,76 rubla za kiłahram, za miažoj jaje kuplali za 1,3—1,4 rubla. Pavodle danych «Jeŭrahandla», biełaruskuju bulbu masava vyvozili ŭ Azierbajdžan, Małdovu, Uźbiekistan i inšyja krainy.

Akramia taho, častka stabfondaŭ pastaŭlała nizkajakasnuju pradukcyju. U sietcy «Santa», jakaja naležyć kampanii «Santa Rytejł», sa śniežnia 2024 pa luty 2025 hoda nie było pastaŭlena 214 ton bulby — u tym liku praź jaje nizkuju jakaść. Inšyja sietki skardzilisia na sapsavanuju cybulu. Naprykład, u haspadarcy «Paleskija prypravy AHRA» sa Stolinskaha rajona kala 30% cybuli akazalisia z hrybkom.

U vyniku Jemialjanava zaklikała terminova pryniać miery, kab pastaŭki z fondaŭ rabilisia svoječasova i jakasna.

28 lutaha adbyłasia narada pad staršynstvam Jemieljanavaj z udziełam pradstaŭnikoŭ Minsielhascharču, Minskaha harvykankama, abłasnych uład i bujnych handlovych sietak — «Jeŭraopt», «Santa», Green, «Ałmi», «Karona», «Hipa», «Susiedzi», «Dabranom» dy inšych.

Pavodle danych z pratakoła narady, da kanca lutaha stabfondy pastavili značna mienš pradukcyi, čym płanavałasia. U pryvatnaści, nie pastupiła 3,8 tysiačy ton bulby (13% ad płana), 2,3 tysiačy ton kapusty (16%), 1,7 tysiačy ton morkvy (23%), 300 ton burakoŭ (8%), 1,2 tysiačy ton cybuli (14%) i 1,9 tysiačy ton jabłykaŭ (12%).

Prablemy byli jak ź jakaściu, tak i z tym, što vytvorcy praciahvali addavać pieravahu ekspartu ŭ Rasiju i Kazachstan. Pavodle MARH, pastupała šmat skarhaŭ na jakaść pradukcyi z fondaŭ. Taksama ŭ studzieni-lutym 2025 hoda popyt na bulbu ŭ Biełarusi vyras na 40% u paraŭnańni z tym ža pieryjadam apošnich troch hadoŭ.

Pa vynikach narady było vyrašana: handlovyja sietki pavinny paviedamić pra svaje patreby ŭ najbližejšy čas, a vykankamy i Minsielhascharč — pierad uzhadnieńniem ekspartu ŭzhadniać heta z MARH. Taksama hetyja orhany voźmuć pad kantrol pracu stabfondaŭ.

17 sakavika prablemaj zanialisia na ŭzroŭni ŭsiaho ŭrada. Vice-premjer Juryj Šulejka atrymaŭ dakładnuju zapisku, dzie adznačałasia, što palapšeńnia nie nazirajecca. Kamitet dziaržaŭnaha kantrolu (KDK) pravioŭ pravierki i vyjaviŭ: amal usiudy nie vykonvajucca hrafiki pastavak. Naprykład, pierabojaŭ z bulbaj, morkvaj i burakami niama tolki ŭ Minskaj vobłaści, z kapustaj — u Mahiloŭskaj, z cybulaj — u Homielskaj.

Asobnuju ŭvahu nadali sielhaspradpryjemstvu «Jabłynievy sad» Kalinkavickaha rajona, jakoje pavinna było pastavić u «Jeŭraopt» 600 ton bulby, ale pastaviła tolki 19 ton. Jašče 600 ton pavinny byli być pastaŭleny ŭ sakaviku-mai, ale, pa dadzienych KDK, heta «nie ŭjaŭlajecca mahčymym».

Taksama deficyt bulby adznačyli ŭ Mart Inn, «Santa Ritiejł», «Santa» i inšych sietkach. Častaja skarha — nizkaja jakaść: kiepskavatyja bulba, cybula, paciamniełyja jabłyki.

Adnoj z pryčyn nazvali drennyja ŭmovy zachoŭvańnia. Naprykład, u schoviščy «Rasśviet imia Arłoŭskaha» (Kiraŭski rajon) 60 ton jabłykaŭ, ź jakich 20 adnosilisia da stabfondaŭ, byli z hnillu.

U suviazi z prablemami na rynku pačali pradavać «mytyja» aharodninu i sadavinu — na ich ceny dziaržavaj nie rehulujucca. Naprykład, u Mahilovie 10 sakavika ŭ «BiełMarkiecie» pradavali tolki mytyja buraki pa 1,95 rubla za kiłahram. U Minsku ŭ «Susiedziach» mytuju bulbu — pa 2,72 rubla.

18 sakavika premjer-ministr Alaksandr Turčyn daručyŭ padrychtavać prajekt zakona, jaki musić vyrašyć prablemu. U im prapanujecca:

• uvieści lhotnyja kredyty dla vytvorcaŭ pradukcyi stabfondaŭ na zakupku nasiennaha materyjału;

• zabiaśpiečyć mahčymaść subsidavańnia pradukcyi naprykancy mižsiezońnia;

• stvaryć doŭhaterminovuju prahramu (na 20+ hadoŭ) pa budaŭnictvie i madernizacyi aharodninaschoviščaŭ.

Kiravańnie hetymi pracesami daručyli Juryju Šulejku.

• 0
• 0
• 7
• 7
• 1
• 1
• 1
• 0