Adzin ź lidaraŭ partyi BCHD Jaŭhien Dudkin, jaki akazaŭsia ahientam KDB, raspavioŭ «Biełsatu» detali hetaj supracy.
«Sapraŭdy, ja z praŭładnaj siamji, jakaja chacieła, kab ja zrabiŭ karjeru ŭ BRSM. Moj tata pracavaŭ u milicyi. Ja sapraŭdy dumaŭ, što, mahčyma, paśla licejskaha kłasa ja pajdu ŭ Akademiju MUS. Heta praŭda, ale ja nie prajšoŭ u Akademiju i pastupiŭ na histaryčny fakultet u Mahilovie. I da mianie pryjšli supracoŭniki KDB, dakładniej jany pazvanili. Heta byŭ 2009 hod. Heta byŭ momant, kali ja pačaŭ naviedvać zaniatki polskaj movy», — skazaŭ Jaŭhien Dudkin.
Jon raskazvaje, što jaho zaprasili pryjści ŭ KDB, prapanavali supracu, i jon pahadziŭsia.
«Ja nie bačyŭ u hetym zła. Bo ja čałaviek, jaki vyras u hetaj sistemie. Siońnia ja hatovy pra heta skazać. Tamu što ludzi, jakija vyraśli ŭ praŭładnych siemjach, majuć abmiežavanaje infarmacyjnaje pole», — praciahvaje Dudkin.
Jon adznačaje, što prosta bačyŭ śviet ź inšaha boku. Padčas vučoby ŭ Mahilovie jon atrymaŭ pieršyja zadańni ad KDB.
«Było vykazanaje mierkavańnie, što peŭnyja asoby, nie budu ciapier ich nazyvać, što jany chutčej za ŭsio pradstaŭniki zamiežnaj vyviedki, tamu treba było prosta nazirać ci uvajści ŭ davier, ci znajści niejkija materyjały, jakija b kampramietavali, — kaža jon. — Majoj zadačaj było zaŭvažyć, ci sapraŭdy asoba zavierbavanaja zamiežnymi strukturami, jakija dziejničajuć, kab źniščyć terytaryjalnuju cełasnaść dziaržavy, kanstytucyjny ład. Tak, heta hučyć zvyčajna ŭ Biełarusi ŭ siemjach siłavikoŭ. I ja sapraŭdy ŭ heta vieryŭ».
Jon pryznajecca, što ludziej, za jakimi jon naziraŭ, było šmat. Ale śćviardžaje, što ludziej, jakim pahražała zatrymańnie, jon nie nazyvaŭ ahientam.
«Ja nie viedaju, kab chtości z maich danych byŭ zatrymany, aryštavany ci asudžany, ci zvolnieny z VNU ci potym nie pracaŭładkavany», — praciahvaje Jaŭhien Dudkin.
Jon dadaje, što ŭ 2016 hodzie pastupiŭ u rymska-katalickuju sieminaryju i vyrašyŭ, što kali płanuje być śviatarom, to nie musić zajmacca pytańniami dziaržaŭnaj biaśpieki.
«Jany [KDB] vychodzili na suviaź, sprabavali daviedacca, što adbyvajecca ŭ rymska-katalickaj sieminaryi. Mahu skazać dakładna, što moj adkaz byŭ nastupny: «U rymska-katalickaj sieminaryi horada Pinsku niama antydziaržaŭnych vykazvańniaŭ». Kali ja ŭžo vyjechaŭ za miažu [u 2018 hodzie], nijakaj supracy ź biełaruskim KDB nie było. Heta ja hatovy paćvierdzić na palihrafie», — padkreślivaje surazmoŭca.
Na pytańnie, čamu jon nie pryznaŭsia ŭ supracy raniej, Dudkin kaža, što ličyŭ, što i tak moh dapamahčy dziejničać partyi.
Pavodle jaho, kali zrazumieŭ, što štości idzie nie tak, było składana vyjści ź situacyi:
«Ja pačaŭ razumieć, što dziaržava, mienavita režym Łukašenki, nie abaraniaje dziaržaŭny suvierenitet, kanstytucyjny ład. Ale inšaje pytańnie, jak vyjści z hetaj sistemy, jak da hetaha pastaviacca ludzi. Voś z hetym u mianie ŭźnikli pytańni. Pa-druhoje, u mianie była padpiska ab nierazhałošvańni dziaržaŭnaj tajamnicy. I kali b heta mahło być vyśvietlena na terytoryi Biełarusi, ja moh być aryštavany».
Toje, što ciapier vakoł jaho asoby padniaŭsia šum, vyhadna KDB i tym, chto na ich pracuje, ličyć Dudkin i adznačaje, što ŭ BCHD u ich była damoŭlenaść nie «ŭzdymać hetaje pytańnie».
* * *
Paśla 2020 hoda BCHD padzialiłasia na dźvie častki. Adnu ŭznačaliŭ Hieorhij Dźmitruk, kudy ŭvachodzić i Jaŭhien Dudkin. Druhuju — Vital Rymašeŭski. Paśla skandału častka na čale z Rymašeŭskim apublikavała zajavu, što BCHD Dźmitruka «nie maje nijakaha dačynieńnia da biełaruskich chryścijanskich demakrataŭ».
Jaŭhien Dudkin — 36-hadovy palityčny dziejač u emihracyi. Ź Biełarusi jon, nastaŭnik pa adukacyi i rehijanalny aktyvist pa žyćci, źjechaŭ jašče ŭ 2018-m, asieŭ u Polščy jak ekanamičny mihrant. Apošnim časam jon źjaŭlaŭsia kiraŭnikom fondu «Biełaruskaja chryścijanskaja demakratyja» (Białoruska Chrześcijańska Demokracja).
Kamientary
I Palina Šarenda-Pančasiuk jašče bolšaja małajčyna, što adrazu raskryła fakt viarboŭki ŭ turmie.
A hańba tym, chto da sich por supracoŭničaje, stučyć, sočyć, dakładvaje, i pry hetym maŭčyć i chavaje, što zavierbavany.